Türkiye’deki ilk ve tek tesis ve uygulamayla demir-çelik cürufu, çok yönlü ekonomiye kazandırılıyor.
İzmir’in Aliağa bölgesindeki demir fabrikalarının üretim atıkları inşaatlarda çimento, ulaşımda yol, belediyelerde kilit taş ve bordür, beyaz eşya sanayinde ağırlık, tarımda gübre olmak üzere değerlendiriliyor. Yıllardır biriktirilen ve dökecek yer bulunamayan 5,5 milyon ton cüruf paraya dönüşüyor.
Metal külünden yapılan bordür ve kilit taş Arkada cüruf tepeleri, önde çimento üretimi
Siyasiler el atmıyor…
Bürokratlar yanaşmıyor…
Öneriler geri çevriliyor…
Metal külleri tepeler oluşturuyor…
Sorun her geçen gün katlanıyordu.
***
Türkiye’de demir-çelik fabrikalarında çıkan cüruf atığı (metal külü) yıllarca toprağa gömüldü.
Milyonlarca ton denize döküldü.
Nüfus artışı, yeni fabrikaların kurulması, tüketime dayalı üretimin artışıyla altından kalkılmaz hale geldi.
Sadece Aliağa bölgesinde…
5,5 milyon ton cüruf birikti.
Koyacak yer kalmadı.
***
Aslında çok değerliydi.
Demir ticaretiyle uğraşan Erdoğan Özerdem, bunun çok yönlü değerlendirilebileceğine inanıyordu.
Yedi kıtanın beşini dolaştı, benzerlerini inceledi.
Muz cumhuriyetlerinde bile cüruf bir şekilde kullanılıyordu.
Ancak…
Başta Çevre olmak üzere ilgili bakanlıkları, DSİ’yi, karayollarını, ne de belediyeleri ikna edemedi.
Küçük bir tesis kurdu.
Cürufun içinde var olan metali mıknatısladı.
Kalan atığı öğüttü, eledi.
Küçük parçalar halinde ayrıştırdığı metal külünden kilit taş, bordür, briket yaptı.
Çevre belediyelere tanıtım amaçlı verdi, çok beğenildi.
Bu arada bazı izinleri aldı, TSE belgesini çıkardı.
Talep patladı, mal yetiştiremez oldu.
**
Çimento fiyatının freni patlamıştı.
Külün içine katkı maddesi koydu.
Kendine özgü öyle bir çimento ortaya çıktı ki…
Kalitesiyle parmak ısırttı.
Binlerce ton satılmaya başlandı.
Sektördeki fiyat tekeline karşı…
Satış etiketini yarıya indirdi. Tabii, inşaatçılar sıraya girdi.
Merak eden gider, görür.
***
Cürufu köy yollarına döktü.
Ağır metal külü yağış sonrası oturdu, havaalanı pistini kıskandırır hale geldi.
Ve yılların inadı, azmiyle…
Çevre Bakanlığı’na üretimlerini kabul ettirdi.
***
Şimdi…
Aliağa’daki dev demir-çelik fabrikaları, üretim atıklarını Ege Demir Geri Kazanım tesislerine gönderiyor.
Gömecek toprak, dökecek alan aramıyorlar.
Cüruf, amacına uygun işlem görüyor.
Ekonomiye yeniden kazandırılıyor.
***
Hatırlatalım…
Türkiye’nin bir yılda hurda demir ithalatına ödediği miktar 10 milyar dolar.
Cürufun geri dönüşümüyle, meşhur cari açığımıza biraz yama olacak.
Her şeyden önce dışa bağımlılık azalacak.
***
Başka neler mi yapılıyor?
Asansörlere, beyaz eşya sektörüne özel ağırlık malzemesi…
Gemilerin yüzey temizlenmesinde kum…
Tarıma gübre olarak veriliyor.
***
Kapımın önünde iki büyük saksı var.
Toprağı, tamamen ağır sanayinin metal külünden.
İçindeki güller…
Bir ömre bedel, görülmeye değer.
**********
