Sigarayı bırakanların çoğunun kısa sürede ortalama 7-8 kilo aldığı çok iyi bilinir ve hatta birçok tiryaki sırf bu sebep sigarayı bırakmak istemez; bu durum kadınlarda daha belirgindir.Bu gerçeği açıklamak için de çeşitli hipotezler ileri sürülür.
Bunlardan biri, sigarayı bırakan kişinin bu boşluğu doldurmak için yiyeceklere bilhassa da “ı
vır-zıvır” ve “tatlılara” yönelmeleri hipotezidir.
Sigarayı bırakanların körelmiş koku ve tat alma duygularının tekrar ortaya çıkmasının daha çok yeme arzusu yarattığını ileri sürenler de vardır.
Sigarada bulunan kimyasallardan nikotinin iştah merkezi üzerine olan baskılayıcı etkisi de sorunlu tutulur ve sigara bırakılınca iştahın artmasının kilo alınmasının sebebi olduğu iddia edilir.
Bir başka hipotez de sigaranın metabolizmayı hızlandırmasıdır; buna göre de tiryakiler bu sayede günde fazladan 200-250 kalori harcarlar.
Tüm bunlar doğru olabilir ama yeni bir araştırma sigarayı bırakanların bambaşka bir sebepten kilo alabileceklerini düşündürüyor.
Zürih Üniversitesi’ nden Gerhard Rogler ve arkadaşları tarafından gerçekleştirilen çalışma nikotin eksikliğinin bağırsak mikrobiyotası üzerine çok önemli etkileri olabileceğini gösteriyor.
9 hafta süreyle 5 sigara içen, 5 sigara içmeyen ve bir hafta önce sigarayı bırakan 10 kişinin dışkılarını analiz ediyorlar.
Bu zaman zarfında sigara içen ve içmeyenlerin bağırsak mikrobiyotasında herhangi bir değişiklik olmazken sigarayı yeni bırakmış olanlarda “Proteobacteria” ve “Bacteroides” sınıfından bakterilerin hızla arttığı, “Firmicutes” ve “Acinetobacter” sınıfından olanların ise azaldıklarını tespit ediyorlar.
Sigarayı bırakanlarda sayıları artan bakteriler obezlerin bağırsaklarında da çok bulunana bakterilerle benzerlik gösteriyor.
Rogler “Bu bakteriler besinlerin daha iyi hazmedilmelerini ve böylece daha fazla kalori alınmasını sağlıyor olabilir ama mikrobiyotadaki bu değişikliklerin ne kadar sürdüğünü ve zamanla eskiye dönüşümün olup olmayacağını bilmiyoruz” diyor ve ekliyor:
“Bağırsak mikrobiyotası probiyotiklerle olumlu şekilde etkilenerek kilo alımının sınırlandırılabilir. Bu hemen olacak bir şey değil, daha çok çalışılması gerekiyor; çünkü bağırsaklarda cereyan eden olaylar oldukça karmaşık.”
Sigara ve bağırsak hastalıkları
Bağırsak mikrobiyotası ve bundaki değişikliklerin başta obezite olmak üzere birçok hastalığın ortaya çıkmasında rolü olabileceğini gösteren araştırmaların sayısı giderek artıyor.
Sigaranın enflamatuar bağırsak hastalıkları için önemli çevresel risk faktörlerinden biri olduğu ve bu hastalıkların “ülseratif kolit” ve “Crohn” türlerinde zıt etki gösterdiği biliniyor.
Sigaranın, Crohn hastalığındaki zararlı etkilerine karşılık, ülseratif kolitte koruyucu etkisi vardır; sigara içenlerde ülseratif kolit az görülür, bırakanlarda hastalık ağırlaşır.
Gelelim neticeye
BİR: Sigara tiryakileri hemen sevinmemeli ve bu araştırmaların sonuçlanmasını beklemeden sigarayı derhal bırakmaya bakmalıdır.
“Sigarayı bırakırsam kilo alırım” endişesi doğru değildir; kendinizi kandırmayın.
Doğru beslenme (şeker ve unlu gıdalardan uzak durmak, sebze-salataya ağırlık vermek, bol su içmek) ve hareketli olmak yeterlidir.
İKİ: Bağırsak mikrobiyotasının sağlıklı yaşamada ve hastalıklardan korunmada ne kadar önemli olduğu giderek daha iyi anlaşılıyor.
Sayın mikrobiyotamıza iyi bakalım, onu bozan, rahatsız eden şeylerden uzak duralım.
KAYNAK
