Büyük kentlerimizde toplu taşımı sonuna kadar destekliyorum.
Ancak, mevcut caddelerden tırtıklanmış yüzeysel raylı veya lastik tekerlekli toplu taşım sistemlerinin yakın bir geçmişte genişletilen mevcut araç yollarını tekrar daraltarak ulaşımı olumsuz etkilediğini düşünüyorum. Tramvay, nostaljik tramvay, hafif metro, metrobüs ve benzerleri. Çünkü bizim kentlerimizde bunlar bir yandan fayda sağlarken diğer yandan araç ulaşımını sıkıştırıyorlar. Diğer bir deyişle kaş yaparken göz çıkartıyorlar. Doğru olan mevcut yollardan ayrı bir düzlemde yeni bir sistem, bir ağ yaratabilmek. Ya aşağıda Metro, ya yukarıda Monoray (Havaray), ya da son örnek ‘Tünelbüs’ gibi mevcut yolları daraltmayan toplu taşım sistemleri kurabilmek.
Londra, Paris gibi metropollerde Metro’nun rahatlığını görüyoruz. Ancak biz bu yönde çok geç kalmış durumdayız. Metro’nun yapımı pahalı ve yavaş. Kentlerimizde yeterli metro ağı kurulması için daha çok beklememiz gerekiyor. Bu nedenle Metro’yu yapımı hızlı bir sistemle desteklemek kaçınılmaz gözüküyor. Işte o zaman yukarı bakmak, yukarıda bir sistem yaratmak lazım. ‘Monoray’, diğer bir deyişle ‘Havaray’ bu iş için biçilmiş kaftan. Direkler üzerinde tek rayda gidebilen bu sistem birçok ülkede başarıyla kullanılıyor. Mevcut yolları daraltmıyor, dokuyu kesmiyor. Yolların, derelerin, hatta evlerin üzerinden geçiveriyor. Güzergah üstünde yapılmış üstgeçitler, köprüler var ise bunların yanlarından dolaşabiliyor. Hızlı ve güvenli. Ayrıca, seyahat etmesi de zevkli, şehri yukarıdan görüyorsunuz. Daha önce de yazdım, bence Istanbul’da Metrobüs yerine Monoray yapılsaydı bence bugün ulaşım daha rahat olur, sıkışmalar yaşanmaz, emniyet şeritleri yok olmaz, kenarlara doğru zorunlu genişleme nedeniyle mülk sahiplerine servetler ödenmek zorunda kalınmazdı.
Istanbul Başkan Adayı iken Monoray’ı çizdim, yazdım, söyledim. Başkan’ım Topbaş nihayet açıkladı, ‘Havaray’ bazı güzergahlar da devreye girecek.
Ancak, şimdi Çin de yeni bir sistem geliştirildi, genç meslekdaşım Seda Kayım haberini yaptı: Adı ‘Straddling Bus’. Ben Türkçeye ‘Tünelbüs’ olarak dönüştürdüm. Yol şeridinin iki kenarındaki raylara oturan ve altından arabalar geçebilen yükseltilmiş bir araç. Kısmen güneş enerjisiyle çalışıyor. Otomatik olarak şarj oluyor. Aynen Monoray gibi mevcut ulaşımı etkilemiyor, yolları daraltmıyor. Bir Tünelbüs 1200-1400 kişi alabiliyor, 1 veya 2 şerit genişliğinde tipleri var, 80 km hızla gidebiliyor, iç yüksekliği 5 metre, ulaşımda %20-30 rahatlama bekleniyor. Bana göre tek kusuru hantal görünüşlü olması.
Başkanlarıma, Bakanlarıma arz ederim, ancak benim favorim Metro+Monoray…
Online Bilgi İletişim, Sanat ve Medya Hizmetleri, (ICAM | Information, Communication, Art and Media Network) Bilgiağı Yayın Grubu bileşeni YAZAR PORTAL, her gün yenilenen güncel yayınıyla birbirinden değerli köşe yazarlarının özgün makalelerini Türk ve dünya kültür mirasına sunmaktan gurur duyar.
Yazar Portal, günlük, çevrimiçi (interaktif) Köşe Yazarı Gazetesi, basın meslek ilkelerini ve genel yayın etik ilkelerini kabul eder.
Yayın Kurulu
Kent Akademisi Dergisi
Ayın Kitabı
Yazarlarımızdan, Nevin KILIÇ’ın,
Katilini Doğuran Aşklar söz akıntısını öz akıntısı haliyle şiire yansıtan güzel bir eser. Yazarımızı eserinden dolayı kutluyoruz.