Johns Hopkins tarafından yapılan yeni bir araştırmada USA’ da her sene 250 bin kişinin doktor hatalarından öldüğü ortaya çıktı (1).Bu, tıbbi hatalardan ölümlerin USA’ daki tüm ölümlerin yüzde 10’ unu oluşturduğunu, sıralamada kanser ve kalp hastalıklarından sonra üçüncü sırada geldiğini gösteriyor.
Bu da bir şey değil, Journal of Patient Safety’ de yayınlanan araştırma, tıbbı hatalar yüzünden gerçekleşen ölümlerin senede 440 bin olduğu sonucuna ulaşıyor (2).
Journal of the American Heart Association’ de (JAHA) yayınlanan araştırmada ise önde gelen kardiyologlar kongre gibi akademik toplantılara gittiklerinde hastanelerindeki ölüm oranlarının azaldığını ortaya konmuştu (3).
İsrail’ de defin hizmetleri tarafından yapılan bir araştırmaya göre, üç ay önce başlayan yaptırım ülkenin birçok bölgesinde ölüm oranlarının ciddi derecede azalmasına sebep oldu (4).
İsrail Tabipler Birliği, bu greve doktorlara dayatılan dört senelik kontrata karşı çıkmak için karar vermişti ve o zamandan beri yüz binlerce poliklinik muayenesi ve binlerce elektif ameliyat iptal edildi veya ertelendi.
1960’ larda Kanada’ da doktorlar greve gitmiş ve mortalite (ölüm oranı) azalmıştı ve benzer durumlarla doktorların greve gittikleri Los Angeles ve Güney Amerika’ da rastlanmıştı (5).
Türkiye’ de durum nedir?
Tıbbi hatalardan bizde senede tek bir Allah’ ın kulunun bile zarar gördüğüne veya öldüğüne dair bir veri yok ama durun bir dakika.
Türkiye’ de tıptan zarar gören kimse yok sanmayın, bunun sebebi tıbbi kayıtlarda ölüm sebebi olarak tıptan kaynaklanan hataların bildirilmiyor olmasıdır.
Kendimize Amerikan Tıbbını örnek aldığımıza ve onlara benzemek için her şeyi yaptığımıza göre bizde de senede 60 bin-100 bin kişinin tıp tepmesinden vefat ettikleri tahmin edilebilir.
Önce zarar verme!
Tıbbın ta Hipokrat zamanından beri değiştirilmesi teklif dahi edilemeyen ilk prensibi “Önce zarar verme” dir.
Bu ikazın, 1500 sene önce bugünkü ilaç, aşı ve tıp teknolojisinin esamesinin bile okunmadığı bir dönemde yapıldığına dikkatinizi çekerim.
Seneler evvel “tıp tepti bu muhkem bedenimi” diyen Neyzen Tevfik de bugün yaşasaydı, modern tıptan nasiplesnseydi kim bilir neler döktürürdü.
İşin bir de tıp endüstrisi tarafı var
Tıp teknolojisindeki ilerlemeler, bir taraftan inanılmaz şeyleri mümkün kılarken bunların yanlış ve yersiz kullanılması ise tam aksine insanların başına ölüme kadar varan dertlere yol açıyor.
Para kazanmak için her türlü pazarlama faaliyetini yürüten (haklarıdır!) ama aynı zamanda da araştırmaları maniple eden, hayalet yazarlar kullanan, sonucu iyi olmayan çalışmaları saklayan, endikasyon dışı ilaç teşviki yapan, doktorlara kanunlara uygun ama etik dışı avantajlar sağlaması yanında rüşvet vermekten de çekinmeyen, bunlar için kendilerine verilen milyar dolarlık cezaları “görev zararı” (!) olarak gören endüstrinin de bu işte büyük rolü var.
Gelelim neticeye
Son senelerde çok farklı sebepleri de olsa hem teşhis hem tedavi amaçlı “tıbbi müdahalelerde” aşırı bir artış var ve bu yüzden zarar görenlerin sayısı giderek artıyor.
Tabii ki hasta olduğumuz zaman otçuda çöpçüde, kırıkçıda çıkıkçıda değil tıpta çare arayacağız ama olur olmaz, eften püften şeyler için doktora veya hastaneye gitmenin, tarama, çekap ve rutin tıbbi kontrollere girmenin çok riskli işler olduğunu unutmamak gerekir.
Hekimler de hastalar da “fazla tıbbın iyi tıp demek olmadığını” akıllarından çıkarmamalılar.
“Önce zarar verme” prensibini tüm hekimlerin her gün işlerine başlarken tekrarlamalarında fayda var.
Online Bilgi İletişim, Sanat ve Medya Hizmetleri, (ICAM | Information, Communication, Art and Media Network) Bilgiağı Yayın Grubu bileşeni YAZAR PORTAL, her gün yenilenen güncel yayınıyla birbirinden değerli köşe yazarlarının özgün makalelerini Türk ve dünya kültür mirasına sunmaktan gurur duyar.
Yazar Portal, günlük, çevrimiçi (interaktif) Köşe Yazarı Gazetesi, basın meslek ilkelerini ve genel yayın etik ilkelerini kabul eder.
Yayın Kurulu
Kent Akademisi Dergisi
Ayın Kitabı
Yazarlarımızdan, Nevin KILIÇ’ın,
Katilini Doğuran Aşklar söz akıntısını öz akıntısı haliyle şiire yansıtan güzel bir eser. Yazarımızı eserinden dolayı kutluyoruz.