Âdettendir yıl dönümlerinde gelecek yıl için iyi dilekler dilemek. Ya da bir önceki yıldan kalan sorunların nasıl ve ne yönde devam edeceği ile ilgili tahminlerde bulunmak.
Para ve finans dünyasının kahinleri ya da yönlendiricileri; BİTCOİN ile ilgili tahminlerde bulunuyorlar.
Kimi yeni bir para doğduğunu, kimi ise, bu işin bir sahtekarlık olduğunu söylüyor. Bunu derken de arkasında devlet veya bir kurum yok diyor. Sanki elektronik doların arkasında birileri varmış gibi… ABD’li bankerler istediklerinde e-dolar çıkarıyor. İstediklerinde e-doları siliyorlar.
İşte bu bankerlerin istedikleri kadar dolar basma, istediklerinde dolar silme olanağını, doların elinden almak üzere, ülkeler kendilerini korumak üzere harekete geçtiler.
Bilindiği gibi doların dünya parası olması, Körfez ülkelerinin petrolü dolar ile satmasından kaynaklandı. Ülkeler petrol alabilmek için dolar satın alıp petrol üreticisi ülkelere verdiler.
Böylece dolar rezerv para olma kuvvetini kazandı. Bir de bunun arkasına Amerika silahlı kuvvetlerini koyunca dolar dünyaya hâkim oldu.
Bilindiği gibi Kaddafi’nin ve Saddam’ın katledilmesi petrolü dolarla satmaya direnmesindendir.
Amerika’nın kendisine yetecek kadar petrolünün olmasına karşın, petrol savaşı sürdürmesinin asıl nedeni; rakiplerinin petrole kolay ulaşmasını engellemektir.
Bunun için Arap Denizi, Hint Denizi ve Çin Denizini kontrol altında tutmayı istemektedir.
Bir yol bir kuşak projesi de buna karşı bir projedir. Bir nevi savunmadır.
Amerikan dolarının ticarette referans değeri olma yeteneğini yitirdiği, para otoritelerinin ortak kanaatidir.
ABD zorlaması ile ya da henüz onun yerine geçecek başka dövizlerin de ABD denetiminde olması, Çin ve Rusya’yı yeni yol arayışlarına zorlamıştır.
Asya Yatırım Bankasının kurulması ve Çin Rusya’nın rezervlerini altın ağırlıklarına dönüştürmesiyle birlikte, altına konvertable* Çin Yuan’ının tedavüle girmesiyle doların ölümü başlamıştır.
Amerikan doları yavaş yavaş gücünü kaybetmektedir. Üretim yerine, hizmet ve finans sektörünün Amerika’da önde olması da ABD dolarının gücünü azaltmaktadır.
Gelinen son durumu şöyle özetleyelim.
2017 yılı sonu itibariyle rezerv para olma durumunda, altın karşılığı olan Yuan %11 düzeylerine ulaşmıştır. Rusya Yuan karşılıklı devlet tahvilleri çıkarmaya başlamıştır.
Para otoritelerinden Amerikan Gerald Celentearaştırma şirketi 2018 yılında rezerv para olarak Yuan’nın %10 daha artarak %20 düzeyine ulaşacağını tahmin ediyor.
Saxso Bank da aynı trendin olacağını ifade etmektedir.
Rusya ve Çin birlikteliğinin dışında Venezüella, Pakistan ve Hindistan gibi ülkelerin de Yuan ile tahvil çıkarma yoluna gittiği görülmektedir. Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan gibi ülkelerde görüşmelere devam etmektedir.
Zaten dünyada en çok karbonhidrat alıcısının Çin olduğu düşünülürse, eninde sonunda, Suudiler de petrolünü, Yuan ile satmak zorunda kalacaktır.
Sadece petrol alımı için kullanılacak Yuan bile petro-yuan’ın gücünün yükselmesine yetecektir. Çünkü üretim artık Asya’dadır. Üretenlerde bu üretime karşılık gelen parayı da basacakladır. Ürettikleri kadar ABD doları dünya piyasasından geri çekilecektir.
2018 dolar için felaket yılı olacaktır.
*Altın karşılığı olan Yuan
Bülent Esinoğlu
bulentesinoglu@gmail.com