İngiltere’ nin seçkin bilim adamlarından Mel Greaves çocukluk çağında en sık rastlanan kanser olan löseminin (ALL=akut lenfoblastik lösemi) sebebinin çocukların hayatlarının ilk senesinde yeteri kadar mikroplarla karşılaşmaması olduğunu açıkladı.Kraliyet Madalyası sahibi de olan ve Institute of Cancer Research’ da çalışan Greaves meslekdaşları tarafından “modern kanser biyologlarının süper starlarından” biri olarak görülüyor.
Greaves, kendi 30 senelik çalışmaları ile tüm dünyada genetik, immünoloji, epidemiyoloji ve hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde elde edilen bilgileri değerlendirdiği çalışmasını Nature Reviews Cancer isimli dergide “A causal mechanism for childhood acute lymphoblastic leukaemia” başlığı ile yayınladı (1).
Makalenin özetini Greaves’ ın kendi sesinden de dinleyebilirsiniz (2).
Greaves makalesinde, bu kan kanseri türünün özellikle gelişmiş zengin ülkelerde görüldüğü için iyonizan radyasyon, elektromanyetik alanlar, trafo ve yüksek voltajlı elektrik hatları ve çeşitli kimyasallarla ilişkilendirildiğini ama bunun doğru olmadığını açıklıyor.
Greaves’ göre ALL’ nin üç dönemi var:
BİR: Bugün için değiştirilmesi mümkün olmayan ve anne rahminde ortaya çıkan genetik mutasyon (Her 20 çocuktan birinde görülüyor).
İKİ: Hayatın ilk senesinde bağışıklık sisteminin doğru çalışması için şart olan mikroplarla karşılaşmama (Bir yaşına kadar çocukluk çağı enfeksiyonu geçiren çocuklarda lösemi riski de ortadan kalkıyor).
ÜÇ: Hayatının ilk senesinde yeterli mikrop almadığı için bağışıklığı gelişmeyen çocuklarda nezle veya grip gibi bir enfeksiyon ALL’ yi başlatabiliyor.
Benzer bir durum tip 1 diyabet, Hodgkin lenfoması, multipl skleroz ve alerjik hastalıklar için de geçerli.
Bu hastalıkların ortaya çıkmasının arkasında da bebeklerin hayatlarının ilk senesinde yeteri kadar enfeksiyon geçirmemeleri yatıyor.
ALL riski nasıl azaltılabilir?
Greaves kanser riskinin azaltılmasında normal (vajinal) doğum, anne sütü ile beslenme, erken yaşta yuvaya gönderilme, çok çocuklu ailelerde büyüme, yoğurt gibi probiyotiklerden zengin gıdalarla beslenme gibi faktörlerin önemli rolünün olacağını ileri sürüyor.
Farelerde yapılan deneyler de seçkin bilim adamının görüşünü doğruluyor.
Gen mutasyonu yapılarak ALL’ ye yatkın hale getirilen fareler temiz ve steril bir ortamda büyütüldükten sonra mikroplarla kirli çevreye transfer edildiklerinde kanser gelişiyor.
ALL gelişmiş ülkelerde çok görülüyor
Halk arasında kan kanseri adıyla bilinen ALL her 2 bin çocuktan birinde görülüyor.
1960’ lı senelere kadar ölümcül bir hastalık olan ALL vakalarının yüzde 90’ ı tamamen iyileştirilebiliyor ancak tedavisi uzun ve bir takım riskleri var.
ALL’ ye, fakir ve gelişmemiş ülkelerde az rastlanırken gelişmiş ve zengin ülkelerde daha çok görülüyor ve ensidansı da senede yüzde 1 artıyor.
Hijyen teorisi için yeni bir delil
İkonik kanser araştırmacısının analizi özetle şunu söylüyor: “Hayatın ilk senesinde geçirilen çocukluk çağı enfeksiyonları başta lösemi olmak üzere birçok hastalığa karşı koruyucu iken bu enfeksiyonlar daha sonraki senelerde lösemiyi başlatabilirler”
Bu analiz hem “hijyen teorisi” için hem de 2 yaşından küçük çocukların çok sayıda ve sistematik olarak aşılanmalarının doğru olmadığı görüşünü dile getiren Nobel Ödüllü virolog Luc Montaigner’ in haklı olduğuna dair yeni bir delil olarak da değerlendirilebilir (3).
Ben de hijyen teorisinin sık destekçilerinden biriyim ve bunu bugüne kadar sayısız yazımda ve konuşmamda dile getirdim.
“Basit bir çocukluk çağı hastalığı olan suçiçeği için aşı yapmak anlamsız ve üstelik tehlikelidir (vaccine virus shedding). Suçiçeği insanlarda hastalık yapan en önemli virüs ailesi olan herpesvirüslere karşı heterosubtipik immünite (çapraz bağışıklık da diyebiliriz) temin eder, bunun için adölesan çağından önce natürel olarak geçirilmiş olması gerekir. Bu tabii avantaj; adı geçen aşının yapılması yani, insan eli ile yok edilmekdedir, diğer mahzurları ise cabası! (9).
“Bendeniz kızamık enfeksiyonunun çocuklukda geçirilmesinin sağlıklı, normal yolla doğmuş, anne sütünü iki yıl almış bir çocukda immün sistemi ve immün repertuarı müsbet etkileyeceği, bilhassa tümör tarayıcı sistem olan CD8 T lenfositler ve NK hücreler üzerinde ileriki yaşlarda sıhhatli bir hayat sürdürmeye faydalı olacağı kanaatindeyim (10).
Gelelim neticeye
Biz insanlar milyonlarca seneden beri mikroplarla beraber yaşıyoruz. Derimizde, ağzımızda, bağırsaklarımızda vücut hücrelerimizin 10 misli fazla mikrop var ve iyi ki bunlar var. Sağlıklı bir hayat sürmemiz bu mikroplarla dostça bir arada yaşamamıza bağlı.
“Pasaklı bir adam” olarak hijyen teorisini savunuyorum.
Tıbbın, hayatın tabii akışına olur olmaz sebeplerle ve tamamen ticari maksatla müdahalesini son derecede sakıncalı buluyorum.
Online Bilgi İletişim, Sanat ve Medya Hizmetleri, (ICAM | Information, Communication, Art and Media Network) Bilgiağı Yayın Grubu bileşeni YAZAR PORTAL, her gün yenilenen güncel yayınıyla birbirinden değerli köşe yazarlarının özgün makalelerini Türk ve dünya kültür mirasına sunmaktan gurur duyar.
Yazar Portal, günlük, çevrimiçi (interaktif) Köşe Yazarı Gazetesi, basın meslek ilkelerini ve genel yayın etik ilkelerini kabul eder.
Yayın Kurulu
Kent Akademisi Dergisi
Ayın Kitabı
Yazarlarımızdan, Nevin KILIÇ’ın,
Katilini Doğuran Aşklar söz akıntısını öz akıntısı haliyle şiire yansıtan güzel bir eser. Yazarımızı eserinden dolayı kutluyoruz.